Bezdech senny to poważne schorzenie, które może prowadzić do licznych problemów zdrowotnych, w tym nadciśnienia, chorób serca oraz chronicznego zmęczenia. Na szczęście istnieje skuteczna i bezpieczna metoda terapii – aparat CPAP. Jak działa to urządzenie, jakie są jego rodzaje oraz jakie korzyści płyną z jego stosowania? Odpowiadamy!
Co to jest aparat CPAP?
Aparat CPAP (Continuous Positive Airway Pressure) to urządzenie medyczne, które zapewnia stały dopływ powietrza pod dodatnim ciśnieniem, utrzymując drożność dróg oddechowych podczas snu. Składa się z:
- jednostki pompującej powietrze,
- elastycznej rurki,
- maski zakładanej na twarz pacjenta, wyposażonej w regulowane paski.
Dzięki temu eliminuje epizody bezdechu, poprawiając jakość snu i ogólne samopoczucie użytkownika.
Jak działa aparat CPAP?
Wiesz już, co to jest aparat CPAP, ale jak dokładnie działa? Podczas snu mięśnie gardła mogą ulegać rozluźnieniu, co prowadzi do zwężenia dróg oddechowych lub ich całkowitego zamknięcia. Wtedy właśnie dochodzi do chrapania i groźnych bezdechów. Aparat CPAP dostarcza powietrze pod odpowiednim ciśnieniem bezpośrednio do dróg oddechowych, co zapobiega zapadaniu się języka i gardła. W efekcie pacjent oddycha swobodnie przez całą noc, a tym samym ryzyko przerw w oddychaniu i towarzyszących im objawów, m.in. takich jak chrapanie, niedotlenienie organizmu czy uczucie zmęczenia po przebudzeniu, jest wyeliminowane.
Aparat CPAP to niewielkie urządzenie umieszczane obok łóżka wraz z maską doprowadzającą powietrze do dróg oddechowych pacjenta. Jest nieinwazyjną alternatywą dla operacji korygujących wady anatomiczne górnych dróg oddechowych oraz terapii farmakologicznej. Pozytywne efekty jego używania zwykle są odczuwalne już przy pierwszym zastosowaniu.
Kiedy warto rozpocząć terapię CPAP?
Terapia CPAP jest zalecana pacjentom, u których stwierdzono obturacyjny bezdech senny (OBS) o umiarkowanym lub ciężkim nasileniu. Stopień zaawansowania choroby określa się na podstawie wskaźnika AHI (Apnea-Hypopnea Index), który mierzy liczbę epizodów bezdechu i spłyceń oddechu na godzinę snu. Badanie to przeprowadza się w ramach diagnostyki polisomnograficznej lub poligraficznej. W przypadku 5-15 epizodów na godzinę snu mówi się o lekkiej postaci bezdechu, przy 15-30 jest to postać umiarkowana, a przy ponad 30 – ciężka.
Korzyści z terapii CPAP
Regularne stosowanie aparatu CPAP przynosi wiele korzyści zdrowotnych. Do najważniejszych należą:
- lepsza jakość snu – eliminacja bezdechów i poprawa komfortu nocnego wypoczynku;
- obniżenie ciśnienia tętniczego – zmniejszenie ryzyka nadciśnienia i chorób sercowo-naczyniowych;
- zmniejszenie ryzyka udaru i zawału – poprawa funkcjonowania układu krążenia;
- poprawa koncentracji i pamięci – eliminacja skutków przewlekłego niedotlenienia;
- zmniejszenie senności w ciągu dnia – zwiększenie energii i poprawa jakości życia.
CPAP jako metoda znacząco poprawia komfort życia, a jednocześnie zmniejsza ryzyko rozwoju groźnych chorób sercowo-naczyniowych. Terapia aparatem CPAP nie tylko niweluje objawy bezdechu sennego, ale też zapewnia wsparcie w leczeniu chorób współistniejących i niweluje ryzyko powikłań.
Rodzaje aparatów CPAP
Na rynku dostępne są różne rodzaje aparatów CPAP. Odpowiedni sprzęt dobiera się przede wszystkim w zależności od rodzaju bezdechu, zalecanego ciśnienia roboczego, schorzeń współistniejących czy tolerancji pacjenta na aparat. Znaczenie może mieć też budżet. Istnieją 3 główne rodzaje aparatów CPAP.
1. Standardowy CPAP
Jest to podstawowy model, który dostarcza powietrze pod stałym, wcześniej zaprogramowanym ciśnieniem. Wymaga precyzyjnego dopasowania maski, aby uniknąć wycieków powietrza. Większość urządzeń CPAP stopniowo podnosi ciśnienie do momentu zaśnięcia (funkcja RAMP), co zdecydowanie ułatwia zapadanie w sen.
2. AutoCPAP (APAP)
Ten rodzaj aparatu automatycznie dostosowuje ciśnienie w zależności od potrzeb pacjenta. Wzmacnia dopływ powietrza, gdy wykrywa epizody bezdechu, a w innych momentach działa na minimalnym poziomie, co zwiększa komfort użytkowania.
3. BiPAP (BiLEVEL)
Aparat BiPAP ma wszystkie cechy urządzenia APAP, a dodatkowo wyróżnia się możliwością różnicowania ciśnienia wdechowego i wydechowego. Jest szczególnie polecany pacjentom z cięższymi przypadkami bezdechu. Bywa również przydatny w niewydolności oddechowej.
Pamiętaj: dobór aparatu CPAP powinien zawsze być dokonywany przez specjalistę, na podstawie zaleceń lekarza.
Jak przebiega leczenie z udziałem aparatu CPAP?
Nowoczesne aparaty CPAP nie tylko wspomagają oddychanie podczas snu, ale również rejestrują dane dotyczące bezdechu (np. czas snu, liczbę epizodów oraz wartości ciśnienia, pod jakim było wówczas tłoczone powietrze) oraz pracy samego urządzenia (np. czas użytkowania maski, występowanie przecieków powietrza). Dane są analizowane przez lekarza do nadzoru oraz odpowiedniego dostosowywania parametrów terapii, dzięki czemu może ona być jeszcze skuteczniejsza.
Jak dbać o aparat CPAP?
Aby urządzenie działało prawidłowo i zapewniało maksymalną skuteczność terapii, konieczna jest jego regularna konserwacja:
- codziennie – mycie maski ciepłą wodą z dodatkiem szarego mydła;
- raz w tygodniu – czyszczenie i dezynfekcja pasków mocujących, przepłukanie maski wraz z rurką;
- okresowo – czyszczenie i wymiana filtrów powietrza (zgodnie z zaleceniami producenta).
Ponadto należy na bieżąco kontrolować szczelność maski, a uszkodzone elementy wymieniać na nowe.
Możliwość wypożyczenia aparatu CPAP
Zakup aparatu CPAP jest częściowo refundowany przez NFZ, ale dla wielu osób pozostaje to dużym wydatkiem. Dlatego wiele placówek oferuje możliwość jego wypożyczenia. Jest to dobre rozwiązanie dla pacjentów, którzy chcą sprawdzić, czy dana metoda leczenia jest dla nich odpowiednia – szczególnie że u niektórych może powodować dyskomfort. Ponadto wynajem sprawdza się w przypadku konieczności oddania własnego aparatu do serwisu. Warto pamiętać, że maska jest elementem indywidualnym i każdy pacjent musi zakupić ją oddzielnie. Dzięki temu wypożyczenie aparatu CPAP jest całkowicie higieniczne.
Chcesz wynająć aparat CPAP? A może interesuje Cię zakup tego rodzaju urządzenia? Zachęcamy do zapoznania się z naszą ofertą oraz do kontaktu. Pomożemy Ci dobrać sprzęt zgodnie z zaleceniami lekarza, zaprogramujemy go i dostarczymy na wskazany adres.
